Τα οικοσυστήματα στη φύση βρίσκονται σε διαρκή αλλαγή, με το ένα είδος διαρκώς να δίνει τη θέση του στο άλλο. Η διαδικασία αυτή καλείται οικολογική διαδοχή.
Τα πιο απλά οικοσυστήματα (όπως οι έρημοι) περιέχουν ελάχιστα είδη και ελάχιστη οργανική ουσία στο έδαφος, και άρα οι τροφικές τους αλυσίδες είναι αρκετά ευάλωτες, η βροχή είναι περιορισμένη, το νερό δεν δεσμεύεται στο έδαφος, οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας είναι ακραίες κλπ. Υπό τις κατάλληλες συνθήκες, όμως, μπορούν να εμφανιστούν μερικά κατάλληλα φυτά και θάμνοι, συνήθως μονοετή ή ολιγοετή, που έχουν τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούν τον χαμηλό ανταγωνισμό στα οικοσυστήματα αυτά.
Αυτά τα φυτά είναι συνήθως αζωτοδεσμευτικά (ψυχανθή) και αρκετά επεκτατικά, ανθεκτικά στις ακραίες συνθήκες και στο χαμηλής ποιότητας έδαφος, και έχουν σχετικά μικρή διάρκεια ζωής – πολύ συχνά, δε, κατηγορούνται ως ζιζάνια, ακριβώς για αυτές τους τις ιδιότητες. Σιγά σιγά, τα φυτά αυτά κάνουν τον κύκλο της ζωής τους και πεθαίνουν, αφήνοντας πολύτιμη οργανική ύλη στο έδαφος που τα βακτήρια και οι μύκητες μετατρέπουν σε οργανική ουσία. Έπειτα, στο ελαφρώς πλουσιότερο αυτό έδαφος μπορούν να φυτρώσουν πιο πολυετή και χρήσιμα σε εμάς φυτά, όπως είναι τα καρποφόρα δέντρα και τα βρώσιμα φυτά, ανάμεσα στα ήδη υπάρχοντα βραχύβια αζωτοδεσμευτικά. Λίγο-λίγο, με το πέρασμα του καιρού και την αύξηση της οργανικής ουσίας, η ισορροπία του οικοσυστήματος τείνει όλο και περισσότερο προς τα πολυετή φυτά και λιγότερο προς τα ζιζάνια. Όσο αυξάνεται η οργανική ουσία και η βλάστηση, τόσο συχνότερα εμφανίζεται η βροχή, τόσο περισσότερο μειώνεται η διάβρωση και διατηρείται το νερό της βροχής στις ρίζες και στο έδαφος, τόσο περισσότερο μετριάζονται οι καιρικές συνθήκες, και, εν τέλει, τόσο περισσότερο δελεάζονται όλο και πιο αιωνόβια και δασικά φυτά να εγκατασταθούν στο οικοσύστημα. Μετά από αιώνες, το ώριμο οικοσύστημα στεγάζει πλέον χιλιάδες είδη φυτών και ζώων, το έδαφός του είναι γεμάτο από ρίζες και μυκήλια, τα δέντρα του υψώνονται ψηλά στον ουρανό και το πλούσιο χώμα του σκιάζεται από την κόμη τους. Το οικοσύστημα έχει αποκτήσει μια σταθερότητα που του επιτρέπει να διαιωνίζει τον εαυτό του, δεδομένης της μη παρέμβασης του ανθρώπου.
Τελικό στάδιο δεν υπάρχει. Ακόμη και αυτό το αιωνόβιο δάσος που περιγράψαμε μπορεί να καεί, να αποδεκατιστεί από ασθένειες ή να περάσει απανωτούς παγετώνες, που πιθανώς να ανατρέψουν την ισορροπία που έχει επιτευχθεί. Αυτές όμως οι συνθήκες θα ευνοήσουν την ανάπτυξη άλλων οργανισμών, θα οδηγήσουν σε ένα άλλο είδος δάσους, θα ξαναρχίσουν τη διαδικασία της διαδοχής των ειδών και ούτω καθεξής. Με λίγα λόγια, η ανάπτυξη των οικοσυστημάτων και η εξέλιξη δεν σταματούν ποτέ.
Σε ό,τι αφορά στα τεχνητά οικοσυστήματα που σχεδιάζουμε με τις αρχές της αναγεννητικής καλλιέργειας, δουλειά μας είναι να επιταχύνουμε τη φυσική διαδοχή των ειδών (καθώς δεν έχουμε το περιθώριο να περιμένουμε αιώνες) και να μιμηθούμε τις σχέσεις αλληλοϋποστήριξης που παρατηρούνται στη φύση, οδηγώντας τη δυναμική ισορροπία του χωραφιού μας προς τα είδη που μας είναι ωφέλιμα, όπως είναι τα οπωροφόρα δέντρα, τα λαχανικά, τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, τα δέντρα ξυλείας, τα βρώσιμα φυτά και μανιτάρια, τα ζώα κτηνοτροφίας κλπ.
